شهرزاد به نویسندگی حسن فتحی و نغمه ثمینی، نام یک سریال سه فصلی است که فصل اول آن در سال ۱۳۹۴ در بیست و هشت قسمت پخش شد. در طول این سال‌ها افراد زیادی ترغیب به تماشای این سریال شدند و می‌توان گفت این سریال یکی از سریال‌های محبوب در بین مردم است. در اولین سال پخش، این سریال به قدری محبوب شد که مردم به نشانه طرفداری و حمایت از آن، از نمادهای مختلف سریال از جمله مرغ آمین استفاده می‌کردند. هر هفته در زمان پخش سریال، مردم به دنبال اثر جدیدی از محسن چاووشی، خواننده این سریال بودند و این موضوع باعث محبوبیت سبک موسیقی محسن چاووشی شد. داستان شهرزاد شباهت‌ زیادی به داستان فیلم پدرخوانده دارد. این شباهت در شخصیت‌پردازی بزرگ آقا (علی نصیریان) به خوبی قابل درک است. مانند سایر آثار، در سریال شهرزاد نیز شاهد حضور شخصیت‌های پویا هستیم. این شخصیت‌ها باعث کشش قصه می‌شوند و اجازه نمی‌دهند مخاطب لحظه‌ای چشم از تماشای سریال بردارد. کشمکش درام بین این شخصیت‌ها، از افت و خیزشان جان می‌گیرد. شخصیت‌های فرهاد دماوندی (مصطفی زمانی)، بزرگ آقا، شهرزاد سعادت (ترانه عیلدوستی)، قباد دیوان سالار (شهاب حسینی) و هاشم دماوندی (مهدی سلطانی) از جمله این شخصیت‌ها هستند.

بررسی سریال شهرزاد، فصل ۱: از نظر طراحی صحنه و لباس مناسب

یکی از ویژگی‌های بارز این سریال که باعث تمایز آن از سایر سریال‌ها می‌شود، طراحی لباس فوق‌العاده آن به خصوص برای شهرزاد است که به زیبایی بصری سریال تبدیل شده است. به شخصه از طراحی لباس سکانس‌های مختلف، لذت بردم؛ اما طراحی آن‌قدر هم بی‌نقص نبود. بهتر بود تا طراح لباس برای لباس مردان در طبقات مختلف اجتماعی تفاوت قائل شود.

داستان سریال، در سال ۱۳۳۲ و در دوران زمامداری دکتر مصدق، اتفاق می‌افتد. معمولا آثاری که از لحاظ صحنه‌سازی به سریال شهرزاد شباهت دارند، سعی در بیان مسائل سیاسی آن زمان دارند و اولویت اول آنان به تصویر کشیدن مسائل سیاسی است که برای طعم‌دار کردن داستان، چاشنی عشق را به آن اضافه می‌کنند؛ اما فیلمنامه سریال شهرزاد به گونه‌ای است که گویا اولویت اول نویسنده به تصویر کشاندن زندگی روزمره گروهی از مردم جامعه است که در کنار این مسئله با استفاده از تاریخ و مسائل سیاسی آن زمان، جذابیت داستان را افزایش می‌دهد.

شخصیت شهرزاد در سریال شهرزاد فصل ۱

نویسنده، شخصیت شهرزاد را به عنوان بانویی محکم، باهوش، متفکر، روشنفکر و متفاوت معرفی می‌کند که تفکراتش با دختران و زنان زمان خود متفاوت است. شهرزاد دانشجوی رشته پزشکی است و این در حالی است که در جامعه مرد سالار دوره شهرزاد، فمنیسم و تحصیلات دختران چندان اهمیتی نداشت و صرفا این عقیده حاکم بر جامعه بود که دختران باید کارهای خانه را انجام دهند، ازدواج کنند و سپس بچه‌دار شود.

شخصیت شهرزاد تفاوت زیادی با شخصیت واقعی ترانه علیدوستی ندارد و این وجه اشتراک بین ویژگی‌های شخصیت بازیگر و شخصیت داستان، باعث لذت‌بخش‌تر شدن تماشای سریال برای مخاطبان می‌شود. شخصیت شهرزاد از قابی که برای آن ساخته شده خارج نمی‌شود ولی چندان بی‌عیب هم نیست. شخصیت شهرزاد برای مخاطبان، جذاب و کاریزماتیک است؛ اما نویسنده درباره این شخصیت اشتباهات متعددی دارد. یکی از این اشتباهات رفت و آمد شهرزاد بین قباد و فرهاد است؛ در ابتدا شهرزاد عاشق فرهاد است و مدتی پس از آشنایی با قباد، نسبت به او احساس دلبستگی می‌کند و در ادامه با فرهاد همراه می‌شود! این رفت و آمد، کمترین جذابیتی را برای مخاطب ندارد و انگار نویسنده در اینجا کانال را عوض کرده و در حال تماشای جم‌تی‌وی و سریال ترکیه‌ای است.  با وجود اینکه پدر شهرزاد در دستگاه دیوان‌سالار مشغول به کار است، شهرزاد دل خوشی از این خانواده و سبک زندگی تجملاتی آنان ندارد.

شخصیت فرهاد در سریال شهرزاد فصل ۱

فرهاد دماوندی، یک پسر عاشق و دل‌باخته به شهرزاد است. فرهاد روزنامه‌نگار موفقی است که جزء طرفداران دکتر مصدق است.

تعریف نویسنده از شخصیت فرهاد، مردی عاشق‌پیشه، مبارز و آرمان‌گرا است که با توجه به شخصیت کنشگری که دارد، نمی‌تواند نسبت به مسائلی که در جامعه وجود دارد بی‌تفاوت باشد و سعی دارد تا در حد توانش، برای اصلاح جامعه تلاش کند و در پی تغییر جهان و دنیای پیرامون خود است. پدر فرهاد (مهدی سلطانی درنقش هاشم دماوندی) نیز همانند پدر شهرزاد، وابسته به خانواده دیوان‌سالار است. فرهاد نیز مانند شهرزاد، از خانواده دیوان‌سالار خوشش نمی‌آید و جهان‌بینی و افکارش با پدرش در تضاد است که این اختلاف نظر باعث ایجاد تنش می‌شود. در ابتدا شخصیت فرهاد در اوج بود و توجه افراد زیادی را به خود جلب کرد؛ اما به مرور این شخصیت، قربانی خطای نویسنده شد و روند رو به افولی را در پیش گرفت.

تبدیل فرهاد از شخصیتی روشنفکر، مبارز، دلسوز و دغدغه‌مند، به فردی خودخواه که درکی از تمایلات و خواسته سایر افراد، از جمله شهرزاد ندارد، ایده خوبی نبود. شهرزاد برای فرهاد فداکاری کرد و برای نجات جان او تن به خواسته دیگران داد تا از مجنون داستانش محافظت کند؛ وقتی نویسنده برخلاف تصویر‌سازی که از قبل درباره شخصیت فرهاد در ذهن مخاطب ایجاد کرده، نشان می‌دهد که فرهاد از درک این رفتار شهرزاد عاجز است، مخاطب این شخصیت را از دست می‌دهد؛ زیرا از فرهاد، انتظار درک و تفسیر عمیقی از این اتفاق دارد؛ همین مسئله باعث می‌شود تا در پایان، پس از کشمکش‌های فراوان بین قباد و فرهاد، عده‌ای از مخاطبان حق را به قباد بدهند.

شخصیت قباد در سریال شهرزاد فصل ۱

 قباد نیز همانند فرهاد و شهرزاد، قربانی خوادخواهی بزرگ‌آقا شده است. قباد مردی دائم‌الخمر، سر به ‌هوا و بی قید و بند است که نشان دهنده افرادی از طبقه مرفه و ثروتمند جامعه است که بدون هیچ زحمتی به ثروت رسیده اند.

او به دلیل عدم وجود عشق و علاقه در زندگی‌اش نسبت به شیرین، دختر بزرگ آقا (پریناز ایزدیار)؛ دل‌‌زدگی شدیدی نسبت به زندگی دارد و به خانواده‌اش بی‌توجه است؛ اما پس از آشنایی با شهرزاد و تجربه عشق در زندگی‌اش؛ کاملا به شخصیت دیگری تبدیل می‌شود و این ایجاد تغییر در شخصیت قباد، باعث جذاب شدن سریال شده است. بنظر من، نویسنده در خلق شخصیت قباد بسیار جذاب و حرفه‌ای عمل کرده و می‌توان گفت جذابیت نقش قباد باعث شده تا مخاطب از کم و کاستی شخصیت‌های دیگر چشم‌پوشی کند.

 

این سریال، در مقایسه با سایر سریال‌های هم‌تراز از کیفیت و کمیت بیشتری بهره‌مند است بطوری که آن را از سایر سریال‌ها متمایز می‌کند.