متری شیش و نیم نام فیلم فوق‌العاده‌ای به کارگردانی و نویسندگی سعید روستایی است که در سال ۹۷ تولید شد. این فیلم زمانی اکران شد که فیلم‌های کمدی خوبی مانند هزارپا در حال اکران بودند. با وجود تلخ‌بودن قصه متری شیش و نیم و قرارگرفتن آن در کنار فیلم‌های طنز و با کیفیت، این فیلم با استقبال بینظیر مردم روبرو شد. داستان‌پردازی این فیلم تاحدی شبیه به فیلم پیشین روستایی، یعنی ابد و یک روز است، او سعی می‌کند زندگی خانواده‌ها و افرادی از جامعه را به تصویر بکشد که شاید مخاطبان کمی در جریان روند زندگی آن‌ها هستند و تا به حال زندگی آن‌ها را از نزدیک ندیده‌اند. شاید بتوان گفت این فیلم در ادامه فیلم ابد و یک روز است. در فیلم اول روستایی، زندگی یک خرده فروش مواد مخدر و در فیلم دوم زندگی یک عمده فروش مواد مخدر را به تصویر می‌کشد.
متری شیش و نیم، فیلم خوبی است اما می‌توانست بهتر باشد
برخلاف فیلم ابد و یک روز که در آن شاهد حضور شخصیت‌های سیاه بودیم، در این فیلم روستایی سعی در خلق شخصیت‌های خاکستری دارد. او در متری شیش و نیم نشان داد که شناخت خوبی از طراحی روند صحنه و کارگردانی دارد و این موضوع باعث می‌شود که مخاطب لحظه به لحظه فیلم را دنبال کند و نتواند ثانیه‌ای از فیلم را رها کند.
در ابتدا نویسنده برای شکل‌دهی به شخصیت ناصر خاکزاد (نوید محمدزاده) به سراغ اطرافیانش می‌رود و مخاطب از هر کدام، صحبت‌های متفاوتی درباره شخصیت او می‌شنود. در ادامه متوجه می‌شویم که یکی از افراد ناصر به اسم حسن گاوی، دایی نامزد ناصر است و پلیس از طریق او به نامزد ناصر (پریناز ایزدیار) می‌رسد. صحبت‌های او درباره ناصر، نشان می‌دهد که سبک زندگی و وضعیت او تا چه اندازه عجیب است.
یکی از جذاب‌ترین سکانس‌های این فیلم، سکانس وارد شدن پلیس به خانه رضا است. در این سکانس کشش خوبی بین مخاطب با داستان ایجاد می‌شود و این مسئله باعث می‌شود تا پس از پیدا شدن مواد، مخاطب نفس راحتی بکشد و از این مسئله خوشحال شود. فیلمبرداری و آهنگسازی خوب و هیجان‌انگیز ابتدای فیلم با بازی درخشان پیمان معادی در نقش صمد، باعث میخکوب شدن مخاطب به صندلی می‌شود و مخاطب را به تماشای ادامه فیلم تشویق می‌کند.
این فیلم در کل فیلم خوبی است و به جرات می‌توان گفت ۹۰درصد از نقد این فیلم شامل تعریف و بیان نکات مثبت است؛ اما در کنار این نکات مثبت ایراداتی نیز وجود دارند که اگر این ایرادات وجود نداشتند، بی شک این فیلم به لیست بهترین فیلم‌های تاریخ سینما اضافه می‌شد. نیمه اول این فیلم قبل از دستگیری ناصر خاکزاد (نوید محمدزاده)، بسیار درخشان است. دیالوگ‌های روان، بازی خوب بازیگران، سرعت مناسب سکانس‌ها و آهنگسازی خوب، باعث درخشش نیمه ابتدایی فیلم می‌شود اما رفته رفته فیلم از داستان اصلی منحرف می‌شود و سکانس‌های احساسی بی‌جهت جای سکانس‌های هیجان‌انگیز پیشین را می‌گیرد. با توجه به سکانس‌های اولیه، ناصر خاکزاد در ذهن مخاطب به شکل شخصیتی با نفوذ، زیرک و باهوش شکل می‌گیرد.
روستایی با توجه به این نکته می‌توانست سکانس‌های تعقیب و گریز پلیس و ناصر را طولانی‌تر کند و حداقل ناصر دیرتر دستگیر شود زیرا این کار باعث افزایش جذابیت فیلم می‌شود! البته ناگفته نماند که پس از دستگیری ناصر، بیننده فکر می‌کند که داستان تمام شده و با خودش می‌گوید: حال باید دنبال چه چیزی باشم؛ چون تا قبل از دستگیری ناصر، مخاطب کاملا با فیلم همراه شده بود و به دنبال هر سرنخی از ناصر خاکزاد بود. روستایی با قرار دادن دو شخصیت خاکستری در مقابل هم و بازی خوب بازیگران در بازی موش و گربه، باعث شد مخاطبان همچنان با شوق به تماشای ادامه فیلم بپردازند.
شخصیت‌پردازی درست در فیلم متری و شیش
مفهوم دایره ین و یانگ که از دو قسمت سیاه و سفید تشکیل شده، در این فیلم به خوبی نمایش داده شده است. نویسنده با بیان قطب‌های مثبت و منفی دو شخصیت اصلی داستان یعنی صمد و ناصر، قضاوت را برای مخاطب سخت می‌کند و باعث می‌شود تا مخاطب در قضاوت از شخصیت‌ها، دچار شک و تردید شود. صمد پلیسی مقتدر، سرسخت، پایبند به قوانین و حرفه‌ای است که به واسطه محیط کاری که در آن مشغول به انجام وظیفه است، شخصیتی تندخو و خشن دارد. در ادامه مخاطب درباره شخصیت صمد به شک می‌افتد. زمانی که ناصر به صمد پیشنهاد رشوه می‌دهد، سعید روستایی با ذهن مخاطب بازی می‌کند و قصد دارد نشان دهد که ممکن است صمد وسوسه شود و پیشنهاد ناصر را قبول کند، در ادامه شاهد اهمیت دادن صمد به پسر بچه دوازده ساله‌ای هستیم که به همراه پدرش دستگیر شده و در بازداشتگاه زندانی است که این نشان‌دهنده شخصیت دوست داشتنی و مهربان صمد است.
نشان دادن نکات مثبت و منفی شخصیت ناصر برای مخاطب ناباورانه است. زیرا، فردی مانند ناصر به واسطه عقده‌های دوران کودکی خود، باعث نابودی خانواده‌های زیادی شده است. نکات مثبتی که روستایی از شخصیت ناصر به تصویر می‌کشد شامل خانواده دوستی و حساسیت او به کودکان است، به طوری که به‌نظر می‌رسد نقطه ضعف ناصر همین کودکان هستند. این ویژگی‌های مثبت از یک قاچاقچی و تولیدکننده بزرگ شیشه در تهران که منجر به نابودی زندگی بسیاری از خانواده‌ها که شاید کودکی عضو آن‌ها باشد، چگونه برای مخاطب باورپذیر باشد؟
جمع‌بندی
برخی از منتقدان بر این باورند که داستان دزدیده شدن پسر حمید (هومن کیایی) اضافه است و تاثیری در ادامه روند فیلم ندارد؛ اما من معتقدم اضافه کردن این داستان ایده جالبی بود چون ناخودآگاه، ذهن مخاطب را در حین تماشای فیلم درگیر می‌کند و سبب برقراری ارتباط بهتر مخاطب با داستان می‌شود. سعید روستایی با زیرکی به زندگی نابسامان صمد نیز اشاره می‌کند. از تماس کوتاه فرزند صمد و بعضی از دیالوگ‌ها می‌توان فهمید که صمد مشکل خانوادگی عمیقی دارد ولی نباید داستان وارد عمق مشکلات خانوادگی صمد شود. زیرا، در موضوع و محتوا اصلی فیلم جایی ندارد. بازی فوق‌العاده نوید محمدزاده در این فیلم تحسین برانگیز است. به جرات می‌توان گفت نوید محمدزاده تنها بازیگری است که می‌تواند این نقش را ایفا کند. سعید روستایی در مصاحبه‌هایش می‌گوید: پیمان معادی و نوید محمدزاده خودشان پیشنهاد دادند تا در این نقش‌ها بازی کنند.
سعید روستایی با ساخت این فیلم نشان داد که می‌توان به آینده درخشان سینمای کشور امید داشت. امیدوارم روستایی در ساخت فیلم‌های آینده، به همین اندازه دقیق باشد و به یکی از بهترین کاراگردانان سینما تبدیل شود.
بسیار عالی